SEO Nedir? Ne İşe Yarar? Nasıl Yapılır?
Dijitalleşmenin çok hızlı yaşandığı bir dünyada yaşıyoruz. İnternete her an, her yerden ulaşabiliyor, bir çok ihtiyacımızı sağlamak adına internete başvuruyor, bilgi ve hizmet alıyoruz. Özellikle genç neslin %90'lara varan bir oranda kullandığı internet, sadece Türkiye'de yıllık 35 Milyar TL'lik bir E-ticaret hacmi oluşturmakta, genel anlamda ise 150 Milyar TL'yi aşkın yıllık ticaret olanağı sağlamaktadır. Paranın olduğu her yerde olduğu gibi, internette de bu yüzden kıyasıya süren bir pay alma mücadelesi bulunuyor. İşte bu yazımızda, sizlere, internet sektöründen pay alma mücadelesinin en önemli adımı, SEO'yu anlatacağız.
Temel sorumuz ile başlıyoruz;
SEO Nedir?
SEO, İngilizce olarak Search Engine Optimization kelimelerinin kısaltmasıdır. Anlamı ise "Arama Motoru Optimizasyonu"dur. Yazılım hakkında pek bilgisi olmayan kişiler için bu kelimelerin pek bir anlamı ve önemi bulunmasa da, gerçekte, hizmet sektöründe çalışan bir firma için kullanıcıya sunulan site tasarımından bile daha önemlidir. Peki neden?
SEO'nun Önemi
SEO çalışmaların önemi, firmalara direkt olarak müşteri, yani para kazandıran yegane çalışma olmasından kaynaklanmaktadır. İşte sitenizin tasarımından bile daha önemli dememizin sebebi de budur. Ortalama bir site tasarımına sahip fakat aktif SEO çalışması yürütülen bir site, arama motoru sonuçlarında daima daha yüksekte çıkacağı için, müşteriler daima bu sitelere tıklayacak ve kısa bir fiyat araştırmasından sonra, alacağı hizmeti o sitelerden ulaştığı firmalardan birinden temin edecektir. Bir örnek ile düşünmek gerekirse;
Ev taşımak günlük hayatın olağan işlerinden biridir ve her insan hayatında en az 1 kere taşınmaktadır. 15 Milyonu aşkın insanın yaşadığı İstanbul gibi bir şehirde, nakliye işlerinin yarattığı katmadeğeri düşündüğünüzde oldukça müşteri potansiyeli olan bir iş olduğunun farkına varabilirsiniz. Daha önce de bahsettiğimiz gibi genç nüfus, bu ve benzeri durumlarda tek bir şey yapıyor;
Google da aratayım!
Google tarafından sağlanan verilere göre bu ve benzeri bir örnekte yapılan arama ise SEMT + evden eve nakliyat veya nakliye olacaktır.
Örneğin; "Suadiye Evden Eve Nakliye".
İşte SEO'nun önemi burada devreye giriyor. SEO çalışması yapılmış bir site diğer sitelere göre daima daha üstte çıkacak ve müşteriyi ayağınıza getirecektir. Bu örnekleri bir çok sektörde, üründe, hizmette çoğaltabilmek mümkündür. Peki nasıl yapılıyor?
SEO Nasıl Yapılır?
SEO, yani Arama Motoru Optimizasyonu 3 aşamalı, fakat yüzlerce kriterden oluşan uzun bir "Yapılacaklar" listesine sahiptir. Bu çalışamalar genel olarak 3 başlıkta toparlanır ve birbiriyle sıkı bir bağlantıya sahiptir.
1.BACK-END SEO (ARKA PLAN):
Back-end SEO, arka planda çalışan yazılımsal kodlamalarla alakalı olan çalışmaya denir. Bu çalışma sitenizin yapımı sırasında, işini bilen kimseler tarafından yapılmalıdır. Aksi takdirde siz sitenizi değiştirene kadar, daima diğer sitelerin arkasında kalacaktır. Back-end çalışmalarının temel amacı, Google gibi arama motorlarının internete yaydığı tarama örümceklerinin isteklerini karşılamaktır. Bu istekler bir çok başlık altında toplanmakta ve değişik yazılımsal gereksinimler gerektirmektedir. En temel ve basit Back-End örnekleri vermek gerekirse;
- Site Açılış Hızı: Google sıralamaları oluştururken sitenizin açılış hızına çok önem vermekte ve bu hıza göre sıralamalarda +/- puan vermektedir. Yazılım çalışması yapılırken tüm grafikler ve arka plan kodları optimize edilmeli ve site hızlandırılmalıdır.
- Responsive Design: Sitenizin Masaüstü, Laptop, Tablet ve Telefon gibi tüm cihazlara otomatik uyum sağlayacak şekilde çalışması, bir başka önemli ve +/- sağlayan konudur.
- Meta Tag: Arama motorlarına sitenizdeki içeriğin neyle ilgili olduğunu söylemeye yarayan bu işaret bildirgeçleri, arama yapılan kelimeyle ilgili sıralamaları ve tanımları oluşturmakta kullanılan temel kodlardandır.
- Url Rewriting: Url Rewriting yani Bağlantıların Tekrar Biçimlendirilmesi, sitelerin bağlantılarının anlamlı sözcüklere çevrilmesine denir. Bu çalışma yapılmamış sitelerde, adres çubuğundaki site adresi bir kategoriye tıklandığında,www.orneksite.com/Kategori=CepTelefonlari,www.orneksite.com/kategori=ceptelefonlari?id=19, www.orneksite.com/ceptelefonlari.htmlgibi kullanıcıya anlamsız gelen karakterler bulundurur. Üstteki orneklerden ikincisini kullanacak olursak, doğrusu www.orneksite.com/kategori/ceptelefonlari/19 şeklinde veya 19 yerine daha bir tabir olan o cep telefonunun modeli, markasını yazmak olacaktır.
- Url Redirecting: Bir örnekle açıklamak gerekirse, bir siteye hem www ile, hem www olmadan hem başına https hem de sadece http konularak girilebilir. Ancak olması gereken site genelinde tek bir kalıbın seçilmesi ve nasıl girilmek istenirse istensin, oraya yönlendirme yapılmasıdır. Örneğin daima "https://www." ile başlayacak ve sonunda "/" olacak şekilde. Bu çalışmanın yapılmadığı siteler büyük kayıplara maruz kalır.
- Url Canonicalizing: E-ticaret sitelerinde bolca görünen bu durum, bir ürüne birden fazla bağlantıdan ulaşılabiliyor olmasından kaynaklanır. Örneğin
www.orneksite.com/ayakkabilar/nikeair365
www.orneksite/ayakkabilar/spor/nikeair365.
Bu gibi durumlarda bu bağlantılardan birine tarama böceklerine "bu ürünün asıl adresi budur, diğerleri sadece kopyası" dememize yarayan CANONİCAL etiketi kullanılır.
Back-end çalışmalar bu şekilde uzayıp gitmekte ve bir çok farklı kriteri içinde barındırmaktadır.
2. FRONT-END SEO (ÖN PLAN):
Front-End SEO, kullanıcının etkileşime geçtiği sayfada yapılan çalışmaya denir. Arama motoru örümcekleri sitenizin arka plan kodlarında olduğu gibi, ön planda bulunan nesneleriyle de ilgili araştırma ve inceleme yapmakta, içerikte bulunan anahtar kelimeleri, görselleri, bağlantıları kullanarak bir puanlama oluşturmaktadır. Bu çalışma yapılmadan önce rakip analizi, arama yapılan kelimeye yönelik kullanıcı davranışları incelenmeli, içerikler buna göre oluşturulmalıdır. Front-end yani ön planda yapılan çalışmalara örnek vermek gerekirse;
- Anahtar Kelime Yoğunluğu: Cümlelerin içerisinde dağıtılmış doğal anahtar kelimeler, Google'ın kullandığı yegane ölçülerdendir. Örneğin; "Bu makale SEO ile alakalıdır ve SEO ile ilgili diğer bir çok konuda sizlere bilgi vermektedir." cümlesindeki SEO anahtar kelimesi gibi.
- Ayrıntılı ve Odaklı: Paylaşılan içeriklerin bir konu odaklı olması ve aynı zamanda ayrıntılı olması, bir çok soruya cevap vermesi yine arama motorlarının incelediği önemli kriterlerdendir.
- H1, H2, H3 etiketleri: Arama motorları bir sayfada araştırma yaparken içeriğin yapısal şeklini göz önüne alarak ana başlık ve alt başlıkları sıralar, bu başlıklara göre de arama sonuçlarını gösterir. H1 etiketi Ana başlığı, H2 alt başlığı, H3 ise H2'nin alt başlığı olacak şekilde sıralanmalıdır. Örneğin "Pasta Nasıl Yapılır?" bir H1 başlığıdır, H2 başlıkları ise Pasta Malzemeler, Pasta Pişirme Şekli gibi başlıklardır. Gerektiği takdirde alt başlıklar da H3 ile listelenmelidir.
- Görsel ile Destekleme: Arama motorlarının alakalı görseler içeren içerikleri kullanıcıya daha öncelikli sunduğu bilinen bir gerçektir. Bunun sebebi ise kullanıcıya kaliteli içerik sunmak anlamını taşımasından dolayıdır.
- Çeşitlilik: Bir sitenin sıralamasını belirleyen en önemli faktörlerden biri de o sitenin trafiği, yani kullanıcı sayısı ve kullanıcı etkileşimidir. Sitenize trafik çekmek için işiniz ile alakalı fakat farklı konularda bir çok içerik paylaşmanız, sosyal medyayı da kullanarak bu içeriklerinizi desteklemeniz gerekmektedir.
Görünürde basit gelebilecek olan Front-End çalışmalar aslında Back-End SEO çalışmaları kadar önemli bir konudur ve titizlikle yapılması gerekir.
3. Off-page SEO (Site Dışı SEO)
Çoğu kimsenin atladığı veya yanlış anladığı bir çalışma olan site dışı SEO, ilk iki aşamanın tamamlanmasından sonra yapılması gereken önemli çalışmalardan biridir. Bu konuda şöyle bir örnek vermek doğru olacaktır;
Google bir öğretmendir ve siteniz aslında onun öğrencisidir. Her okulda olduğu gibi ödevlerini iyi yapan, iyi notlar alan öğrenciler ve tembel öğrenciler vardır. İşte Google bu iyi öğrencilerin diğer öğrencilere kefil olmasını, yani hakkınızda iyi konuşmasını -ki bu bizim örneğimizde sizin sitenize bir bağlantı vermesi oluyor- baz alarak size bir ders notu vermektedir. Bu dersler Trust yani Güvenirlik, Authority yani Otorite (Uzmanlık da denebilir) gibi başlıklardan oluşuyor ve bu ders notlarınızın genel not ortalaması alınıp Page Rank dediğimiz notunuz oluşuyor ki bu da sizin bir nevi sınıfta kalıp kalmayacağınızı belirliyor. Bu işleme biz link-building yani bağlantı oluşturma diyoruz. Bu konuda günümüzde yapılan temel hataysa,
Nereden gelirse gelsin, bir bağlantı alayım!
mantığıdır. Arama motorları sitenizi, sitenize verilen dış bağlantılarla puanlarken, bağlantının verildiği site/makale/içerik ile bağlantı verilen sayfanın alaka düzeyini incelemeye alır. Bunun yanı sıra bu işlemin doğal bir şekilde yapılıp yapılmadığı, yani sitenize zaman içinde verilen bağlantıların doğal bir şekilde oluşup oluşmadığını incelemeye alır. Sahtekârlık yaparak, bağlantı satın alarak, hızlı bir şekilde link building yapan siteler kesinlikle yakalanır ve arama motorlarınca anında cezalandırılır, kara listeye alınır. Bu nedenle link-building yaparken çok ince ve titiz bir çalışma yapılmalıdır. Aksi taktirde sonuçlar geri dönülemez bir hal alabilir.
SEO çalışmaları yukarıda saydığımız alt başlıklar dışında, özellikle ön ve arkaplan'da toplamda 100'den fazla kriteri barındırmakta, her biri sitenize puan kazandırmakta ve sıralamanızı geliştirmektedir. Bu kriterlerin bir çoğu aslında Google tarafından açıklanmamakla birlikte, SEO Analizcileri tarafından testlerle ortaya çıkarılıp ingilizce makaleler olarak paylaşılmaktadır. Sürekli olarak değişim ve gelişim gösteren bu kriterler takip edilmeli ve çalışmalar buna göre düzenlenmelidir. Örneğin yakın dönemde ortaya çıkarılan bir gerçek, SSL sertifikalı sitelerin Google sıralamalarında daha yukarılarda çıktığıdır.
Google'da Birinci Sayfada Çıkmak
Bir hayal değil! Arka plan, önplan, dış SEO çalışmaları düzgün yapılmış bir site ve biraz emek ile, siz de anahtar kelimelerinizde birinci sıraya yerleşebilir, internetten binlerce lira kazanç sağlayabilirsiniz. Yukarıda verdiğimiz nakliyat örneğini hatırlayın, "Suadiye Evden Eve Nakliyat" yazdığınızda ilk 3'de çıkacak sitelerden biri olan halisoglunakliyat.com aktif bir Sardalya Web Agency müşterisidir ve 3 ay gibi kısa bir sürede, 30 anahtar kelimede ilk 10'a girmiş, %600 gibi astronomik bir ziyaretçi artışı kazanmış, bir çok müşteriye hizmet vermeye başlamıştır. Aşağıda inceleyebileceğiniz tablo, halisoglunakliyat sitesinin son bir ay içindeki günlere göre hangi kelimelerde hangi sırada bulunduğunu göstermektedir. 3 aylık bir çalışmanın ürünü olan bu sıralamalara siz de sahip olabilirsiniz.